درباره عوامل خطر، پیشگیری و درمان پنومونی یا ذات الریه: آیا ذات الریه کشنده است؟

آیا ذات الریه یک بیماری کشنده است؟ احتمال ابتلا به پنومونی یا ذات الریه و درگیری شدید با آن در چه کسانی بیشتر است؟ چگونه می‌توانم از ابتلا به ذات الریه پیشگیری کنم؟ ادامه این مقاله را بخوانید تا درباره عوامل خطر ، علائم ، سرایت ، پیشگیری و درمان ذات الریه یا سینه پهلو بیشتر بدانید.

مدت زمان تخمینی مطالعه: ۹ دقیقه

پرسش های متداول درباره ذات الریه

پیش از مطالعه تفصیلی این مقاله، بیایید نگاهی به پاسخ کوتاه چند پرسش متداول درباره پنومونی بیندازیم.

عوامل خطر پنومونی

ذات الریه ممکن است برای هر فردی در هر سنی اتفاق بیفتد؛ اما ابتلا به این بیماری برای گروه های خاصی خطرات بیشتری نسبت به سایرین ایجاد می‌کند.

عوامل خطر زیر همچنین می‌توانند ذات الریه را شدیدتر کنند یا آن را تهدیدی برای ادامه زندگی سازند:

سن

کودکانی که کمتر از ۲ سال دارند بیشتر در معرض خطر پنومونی هستند، زیرا سیستم ایمنی بدن آن ها به طور کامل توسعه نیافته است.

طبق گزارش انجمن توراسیک آمریکا (American Thoracic Society)، سینه پهلو دلیل اصلی حضور کودکان در بیمارستان در ایالات متحده است.

بزرگسالان بالای ۶۵ سال نیز به دلیل کاهش سیستم ایمنی بدن با افزایش سن، بیشتر در معرض خطر پنومونی هستند. این موضوع کار بدن را برای مقابله با عفونت ها دشوار می‌کند.

بیماری های قبلی

افراد در شرایط زیر ممکن است خطر بالاتری برای ابتلا به ذات الریه یا ابتلا به موارد جدی تر پنومونی را داشته باشند:

• ابتلا به یک بیماری ریوی مانند COPD، آسم، فیبروز کیستیک یا برونشکتازی.
• افرادی که تحت مراقبت های ویژه هستند و از یک دستگاه تهویه برای کمک به تنفس استفاده می‌کنند.
• افرادی که از نظر سلامتی بیماری مزمنی مانند بیماری قلبی، کم خونی داسی شکل یا دیابت دارند.
• افرادی که در سرفه یا بلع مشکل دارند؛ اغلب به دلیل بیماری عصبی است که باعث ورود مواد غذایی یا بزاق به ریه ها و عفونی شدن آن می‌شود.
• افرادی که اخیراً دچار سرماخوردگی یا آنفولانزا شده اند.
• کسانی که به دلیل ابتلا به HIV یا ایدز، شیمی درمانی، پیوند اعضای بدن، خون یا مغز، یا استفاده طولانی مدت از استروئیدها دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند.

شیوه زندگی

استعمال سیگار و استفاده بیش از حد از الکل یا مواد مخدر می‌تواند خطر ابتلا به پنومونی یا موارد ذات الریه که تهدید کننده ادامه زندگی هستند را افزایش دهد.

محیط

اگر افراد به طور منظم در معرض مواد شیمیایی سمی، آلاینده ها یا دود دست دوم [سیگار] قرار بگیرند، ممکن است بیشتر در معرض خطر سینه پهلو، از جمله موارد تهدید کننده ادامه زندگی آن باشند.

پنومونی گاهی اوقات می‌تواند عوارض شدیدی ایجاد کند، از جمله:

• باکتریمی؛ هنگامی است که باکتری ها وارد جریان خون می‌شوند
• مننژیت
• سپسیس و شوک سپتیک (عفونی)
• نارسایی کلیه
• نارسایی تنفسی

علائم ذات الریه؛ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

علائم ذات الریه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تب بالا و عرق کردن
• لرز
• احساس تنگی نفس حین انجام فعالیت های روزمره
• سرفه ای که موجب خلط سبز، زرد یا گاهی خونی شود
• تنفس کم عمق یا سریع
• درد قفسه سینه هنگام تنفس یا سرفه
• عدم بهبود علائم یا بدتر شدن آن‌ها
• احساس بدتر شدن بعد از سرماخوردگی یا آنفولانزا
• حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
• گیجی
• از دست دادن اشتها
• خستگی

اگر افراد علائم فوق را مشاهده کردند، باید با پزشک ملاقات کنید.

در صورت داشتن علائم زیر باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:

• تنفس دشوار
• درد قفسه سینه
• کبود شدن لب ها یا ناخن های انگشت
• سرفه با خلط که بهبود نمی‌یابد
• تب شدید

هر کسی که در خطر بالای ابتلا به ذات الریه قرار دارد، اگر متوجه هر علائمی از پنومونی شد باید بلافاصله با پزشک ملاقات کند. این موضوع در مورد نوزادان، افراد بالای ۶۵ سال، و هر فردی که دارای مشکل مزمن سلامتی یا سیستم ایمنی ضعیف شده باشد، صدق می‌کند.

برای تشخیص ذات الریه، پزشک تاریخچه پزشکی را دریافت می‌کند و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. او از گوشی پزشکی برای گوش دادن به ریه ها برای کشف صداهای پنومونی هنگام دَم استفاده می‌کند. همچنین ممکن است درخواست آزمایش اشعه ایکس قفسه سینه و آزمایش خون کنند.

معالجه و درمان پنومونی

اگر باکتری عامل سینه پهلو باشد (پنومونی باکتریایی)، افراد می‌توانند آنتی بیوتیک خوراکی مصرف کنند [تنها با تجویز پزشک].

بسیاری از افراد به خوبی به درمان در خانه پاسخ می‌دهند و به سرعت بهبود می‌یابند. اگر افراد متوجه شدند که علائم آن‌ها رو به وخامت است، باید فوراً به پزشک مراجعه کنند.

افراد می‌توانند پنومونی ویروسی را با داروهای ضد ویروسی درمان کنند و معمولاً طی ۱ تا ۳ هفته بهتر می‌شوند.

افرادی که علائم شدیدتری دارند، بیماری و مشکلات سلامتی قبلی دارند، یا در گروه پر ریسک قرار می‌گیرند، ممکن است مجبور شوند در بیمارستان بمانند.

میزان بهبودی بسته به میزان سلامت عمومی فرد، سن و سایر عوامل مربوط به سبک زندگی متفاوت خواهد بود. برخی از مبتلایان به ذات الریه می‌توانند ظرف چند هفته بهبود پیدا کنند؛ در حالی که سایرین ممکن است بعد از ۶ تا ۸ هفته به حالت عادی برگردند.

پیشگیری از پنومونی یا ذات الریه

واکسن پنومونی

افرادی که ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به ذات الریه یا عوارض ناشی از عفونت قرار بگیرند، می‌توانند برای کاهش خطر، واکسن دریافت کنند.

دو نوع واکسیناسیون پنوموکوکی وجود دارد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا (CDC) توصیه می‌کند که گروه های خاصی از افراد واکسن های زیر را دریافت کنند:

• واکسن کونژوگه پنوموکوکی: برای بزرگسالان بالای ۶۵ سال، کودکان ۲ سال یا کوچکتر و هر کسی که بیماری و وضعیت پزشکی مزمنی دارد.
• واکسن پلی ساکارید پنوموکوکی: برای بزرگسالان بالای ۶۵ سال، افراد بالای ۲ سال با بیماری مزمن پزشکی و بزرگسالان بالای ۱۹ سال که سیگار می‌کشند.

سایر واکسن هایی می‌توانند در جلوگیری از ابتلا به ذات الریه کمک کنند، عبارتند از:

• واکسن آنفلوآنزا: ابتلا به آنفولانزا می‌تواند احتمال ابتلا به ذات الریه را افزایش دهد. واکسن آنفولانزا می‌تواند در محافظت از افراد در برابر ابتلا به آنفولانزا و ذات الریه کمک کند.
• واکسن Hib: نوعی باکتری به نام Haemophilus influenzae نوع b می‌تواند باعث سینه پهلو و همچنین مننژیت شود. کودکان زیر ۵ سال و کمتر می‌توانند واکسن Hib را برای کمک به محافظت از آن ها در برابر این عفونت ها داشته باشند.

پیشگیری از ذات الریه با اقداماتی ساده

همچنین گام های ساده و اطلاحاتی در سبک زندگی وجود دارد که مردم می‌توانند برای کمک به پیشگیری از پنومونی انجام دهند.

مردم می‌توانند به طور منظم دست خود را، به ویژه در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا بشویند تا از شیوع عفونت ها جلوگیری شود.

افراد می‌توانند از صابون و آب گرم یا ژل های ضد باکتریایی برای از بین بردن میکروب ها، به خصوص قبل از خوردن یا لمس کردن صورت و دهان، استفاده کنند.

داشتن یک سیستم ایمنی سالم ضروری است تا به افراد اجازه مبارزه بهتر با عفونت ها را بدهد. افراد می‌توانند سیستم ایمنی بدن خود را با خوردن یک رژیم غذایی سالم، استراحت زیاد و ورزش منظم قوی نگه دارند.

اگر کسی سیگار می‌کشد، ترک سیگار می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت ذات الریه و کاهش شدت درگیری با آن کمک کند. سیگار کشیدن به ریه ها آسیب می‌زند و توانایی بدن در مقابله با عفونت ها را کاهش می‌دهد.

در این زمینه، از فارسی مد بیشتر بخوانید: «روش های تقویت سیستم ایمنی بدن و قوی تر ساختن دستگاه ایمنی» / «فواید ترک سیگار: ۱۰ مزیت ترک سیگار برای سلامتی بدن»

جمع بندی: پنومونی، خطرناک تر برای گروه های خاص!

افرادی که از سلامتی مناسبی برخوردار بوده و دچار ذات الریه می‌شوند، به خوبی به درمان پاسخ می‌دهند و می‌توانند ظرف چند هفته بهبود پیدا کنند.

اگر افراد در یکی از دسته های زیر قرار بگیرند، ممکن است خطر بیشتری برای درگیری شدیدتر با ذات الریه و عوارض احتمالی داشته باشند:

• کودکان زیر ۲ سال
• بزرگسالان بالای ۶۵ سال
• هر فرد دارای بیماری ریوی قبلی یا مشکل سلامتی، از جمله بیماری قلبی
• افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف
• افرادی که تحت مراقبت های ویژه هستند و یا برای تنفس از دستگاه تهویه استفاده می‌کنند
• افرادی که سیگار می‌کشند

اگر کسی فکر کند علائم ذات الریه را دارد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند؛ خصوصاً اگر در گروه خطرناکی قرار داشته باشد.

واکسن های پیشگیری از ذات الریه می‌توانند خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهند. همچنین قوی نگه داشتن سیستم ایمنی بدن با داشتن سبک زندگی سالم و ترک سیگار می‌تواند خطر ابتلا به ذات الریه، و درگیری با موارد شدیدتر آن را، کاهش دهد.

---

برای اطلاع از منابع این مطلب به صفحه بعد مراجعه فرمایید.